NỖ LỰC ĐỔI MỚI, SÁNG TẠO, QUYẾT LIỆT HÀNH ĐỘNG,
PHẤN ĐẤU THỰC HIỆN THẮNG LỢI TOÀN DIỆN KẾ HOẠCH NĂM 2019,
TẠO NỀN TẢNG CHO PHÁT TRIỂN NHANH VÀ BỀN VỮNG
I
Năm 2018 vừa khép lại với niềm phấn khởi, tự hào bởi những thành tựu to lớn, toàn diện mà đất nước đã đạt được, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức từ bên ngoài và còn những hạn chế, bất cập trong nội tại. Phương châm hành động “Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả” của Chính phủ đã được sự đồng thuận cao và hưởng ứng mạnh mẽ trong cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân và Nhân dân cả nước. Thấm nhuần sâu sắc chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng “không được ngủ quên trên vòng nguyệt quế” tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai nhiệm vụ năm 2018,các cấp, các ngành đã triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đề ra trong các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, đặc biệt là Nghị quyết 01 của Chính phủ. Tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy khởi nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế; cắt giảm, đơn giản hóa trên1/2 điều kiện kinh doanh và trên 2/3 danh mục hàng hóa, thủ tụckiểm tra chuyên ngành.Tổ chức nhiều hội nghị quy mô toàn quốc về thúc đẩy tăng trưởng, xuất khẩu, đầu tư, logistics, tháo gỡ vướng mắc trong đầu tư xây dựng, phát triển kinh tế ngành, vùng, khuyến khích đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, phòng chống thiên tai, phát triển bền vững thích ứng biến đổi khí hậu, đổi mới doanh nghiệp nhà nước (DNNN), phát triển công nghiệp hỗ trợ..., góp phần tạo động lực cho tăng trưởng. Chúng ta đã làm rất tốt vai trò nước chủ nhà, tổ chức thành công Hội nghị WEF ASEAN với chủ đề “ASEAN 4.0: Tinh thần doanh nghiệp và Cách mạng công nghiệp lần thứ tư”. Nhiều địa phương chủ động tổ chức các Hội nghị, diễn đàn xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch…, phát huy tiềm năng, thế mạnh, quyết tâm tạo chuyển biến rõ nét trong phát triển kinh tế - xã hội(KTXH) trên địa bàn. Đặc biệt, các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các cơ quan của Đảng, Quốc hội, lãnh đạo các địa phương đã luôn sâu sát thực tế, nắm chắc tình hình, chỉ đạo kịp thời những vấn đề quan trọng; không để bị động, bất ngờ; thường xuyên đối thoại, lắng nghe, giải quyết kiến nghị, tháo gỡ khó khăn của cộng đồng doanh nghiệp và người dân.
Tất cả những yếu tố trên, cùng với sự nỗ lực to lớn và phấn đấu không ngừng của cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân và nhân dân cả nước dưới sự lãnh đạo của Đảng đã tạo nên kết quả vượt bậc, toàn diện trên các lĩnh vực của năm 2018. Kết quả này càng có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh quốc tế, khu vực có những biến động phức tạp, khó lường, nhất là chiến tranh thương mại, biến động tỷ giá, lãi suất, giá dầu thô... Nhiều tổ chức quốc tế nhận định, Việt Nam đã và đang có những bước đi đúng đắn, nỗ lực vượt qua khó khăn thách thức, để vươn lên tầm khu vực, toàn cầu. Lần đầu tiên kể từ năm 2008,tăng trưởng kinh tế (GDP) đạt 7,08%, trong nhóm các nước tăng trưởng cao nhất trong khu vực và trên thế giới. Quy mô GDP tăng mạnh, đạt trên 5,5 triệu tỷ đồng, bình quân đầu người đạt 2.587 USD.Điều đáng mừng là tăng trưởng cao trong khi nền tảng kinh tế vĩ mô được duy trì tốt và ngày càng được củng cố. Lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) chỉ ở mức 3,54%, các cân đối lớn được đảm bảo, thể hiện các chính sách vĩ mô được điều hành rất linh hoạt, hiệu quả.
Động lực tăng trưởng mạnh mẽ đến từ ngành công nghiệp chế biến, chế tạo với mức tăng 12,98%, từ khu vực nông nghiệp với mức tăng 3,76%, từ tổng cầu tăng mạnh với tổng mức bán lẻ tăng 11,7%;mà không còn phụ thuộc vào tín dụng và khai khoáng như trước đây. Điều đặc biệt quan trọng là, không chỉ về số lượng, chất lượng tăng trưởng được cải thiện rõ nét. Đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) năm 2018 đạt 43,5%, bình quân 3 năm 2016-2018 đạt 42,18%, cao hơn nhiều giai đoạn 2011-2015 (33,58%); hệ số hiệu quả sử dụng vốn ICOR còn khoảng 5,97; năng suất lao động tăng 5,93%, cao hơn nhiều so với giai đoạn trước.
Chúng ta rất phấn khởi với nhiều chỉ tiêu kinh tế quan trọng thiết lập những kỷ lục mới; trong đó xuất khẩu đạt gần 245 tỷ USD; tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt trên 482 tỷ USD; xuất siêu 7,2 tỷ USD;dự trữ ngoại hốiđạt trên 60 tỷ USD. Xuất khẩu khu vực kinh tế trong nước tăng 15,9%, cao hơn khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (12,9%). Hàng hóa mang thương hiệu Việt đã có tại siêu thị của hầu hết các quốc gia trên thế giới với 5 mặt hàng có kim ngạch trên 10 tỷ USD, 29 mặt hàng có kim ngạch trên 1 tỷ USD. Lần đầu tiên, kim ngạch xuất khẩu nông sản đạt trên 40 tỷ USD. Chúng ta đã có quan hệ thương mại với trên 200 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Vốn đầu tư ngoài nhà nước tăng nhanh 18,5%, chiếm đến 43,3% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, chứng tỏ Nghị quyết Trung ương về phát triển kinh tế tư nhân đã và đang đi vào cuộc sống; vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thực hiện đạt 19,1 tỷ USD, tăng 9,1%; góp phần quan trọng cùng vốn đầu tư của Nhà nước để tạo ra năng lực sản xuất mới cho nền kinh tế. Chúng ta được đánh giá làmột trong những điểm đến đầu tư hấp dẫn nhất khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Việt Nam cũng được bình chọn là điểm đến du lịch hàng đầu châu Á, thu hút trên 15,5 triệu lượt du khách quốc tế trong năm 2018, tăng 19,9%.Đây là một dấu ấn quan trọng, khẳng định thương hiệu và nâng tầm du lịch Việt Nam, hướng đến thu hút trên 20 triệu khách vào năm 2020 và cao hơn nữa trong những năm tới.
Tiếp theo xu hướng từ đầu nhiệm kỳ, chủ trương thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và phát triển doanh nghiệp đã mang lại kết quả tích cực với trên 131 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và trên 34 nghìn doanh nghiệp hoạt động trở lại. Chúng ta tự hào có nhiều tập đoàn tư nhân đang phát triển lớn mạnh và nhiều công trình, dự án rất lớn hứa hẹn tạo ra bứt phá cho tương lai, như Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Cao tốc Bắc Nam, Tổ hợp lọc dầu Nghi Sơn, các tổ hợp sản xuất ô-tô Trường Hải, Vinfast….Nhiều doanh nghiệp đã vượt qua khó khăn, biến điều không thể thành có thể, vươn lên khẳng định mình, tham gia vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu. Có những lĩnh vực Việt Nam đã trở thành một trong những công xưởng của thế giới như: điện thoại di động, điện tử, lắp ráp ô-tô, dệt may, da giầy, gạo, tôm, cá tra... Nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp thành công gắn với Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thu hút được sự quan tâm của nhiều quỹ đầu tư quốc tế,trong nước. Đây chính là những yếu tố tạo nên nền tảng của một nền kinh tế ứng dụng công nghệ cao và phát triển kinh tế số.
Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện, tạo không khí phấn khởi, lạc quan trong bỏ vốn làm ăn, đầu tư kinh doanh của các doanh nghiệp, doanh nhân, nhà đầu tư. Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) đạt 56,6 điểm vào tháng 11, cao nhất trong các nước ASEAN. Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh quý I/2019 so với quý IV/2018 cho thấy 85,1% số doanh nghiệp đánh giá xu hướng tốt lên và ổn định.Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện mạnh mẽ. Các chỉ số đổi mới sáng tạo, phát triển bền vững tăng mạnh, đạt mức cao nhất từ trước đến nay; trong đó Chỉ số đổi mới sáng tạo của Việt Nam năm 2018 tăng 02 bậc, xếp hạng 45/126, cao nhất từ trước đến nay, đứng thứ 2 trong các quốc gia có thu nhập trung bình thấp; Chỉ số phát triển bền vững năm 2018 tăng 11 bậc, xếp hạng 57/156 quốc gia, vùng lãnh thổ.
Cùng với phát triển kinh tế, các lĩnh vực văn hóa, xã hội, tài nguyên môi trường, biến đổi khí hậu cũng được các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm. Chúng ta đã thực hiện tốt chính sách người có công; đẩy mạnh thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, nhất là đối với vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam đánh giá kết quả giảm nghèo của chúng ta là “thành công ở tầm thế giới”. Đã tạo việc làm cho 1,65 triệu lượt người; tỷ lệ thất nghiệp thành thị giảm còn 3,1%. Công tác y tế, dân số được đẩy mạnh.Trên thế giới, không nhiều quốc gia ở cùng mức độ phát triển mà hơn 86% dân số tham gia bảo hiểm y tế và đạt trên 26,5 giường bệnh/vạn dân như Việt Nam. Giáo dục đào tạo tiếp tục được đổi mới, trong đó giáo dục đại học có bước chuyển mình mạnh mẽ;lần đầu tiên nước ta có 2 đại học nằm trong nhóm 1.000 trường danh tiếng nhất thế giới.
Bộ mặt đất nước, từ thành thị đến nông thôn không ngừng đổi mới và phát triển. Tỷ lệ đô thị hóa đạt trên 38,4%, vượt chỉ tiêu đề ra, đã xây dựng được nhiều khu đô thị, nghỉ dưỡng hiện đại, đẳng cấp khu vực, quốc tế. Xây dựng nông thôn mới được triển khai rộng khắp, mang lại đời sống ấm no hơn cho người dân với 61 đơn vị cấp huyện và gần 43% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, vượt mục tiêu kế hoạch đề ra. Phong trào “toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và công tác bảo tồn, phát huy di sản văn hóa tiếp tục được quan tâm hơn. Phong trào thể thao quần chúng, thể thao thành tích cao tiếp tục được đẩy mạnh. Đội tuyển bóng đá Việt Nam vô địch AFF Cup 2018, Á quân bóng đá nam U23 Châu Á, mang lại niềm tự hào dân tộc cho đất nước.
Đặc biệt, nhiệm vụ xây dựng Đảng và hệ thống chính trị được tập trung thực hiện. Công tác phòng, chống tham nhũng được triển khai đồng bộ, quyết liệt. Nhiều vụ án tham nhũng, trong đó có những vụ đặc biệt nghiêm trọng đã được chỉ đạo, điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh, không có vùng cấm, được toàn thể các tầng lớp nhân dân đồng tình ủng hộ và góp phần củng cố niềm tin vào Đảng, Nhà nước.
Chúng ta cũng đạt nhiều kết quả quan trọng về quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Thông qua các biện pháp vừa hợp tác vừa đấu tranh, chúng ta đã kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, giữ vững an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và các lợi ích của đất nước. Quan hệ với các nước, đối tác ngày càng thực chất và hiệu quả hơn. Tổ chức thành công nhiều hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Đối ngoại đa phương tiếp tục được đẩy mạnh và góp phần tạo dựng luật chơi trong các tổ chức quốc tế, khu vực. Đã phê chuẩn Hiệp định CPTPP, đẩy mạnh vận động ký kết Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA); tích cực đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).
Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ - Ảnh: VGP
Bên cạnh kết quả to lớn đạt được, chúng ta cũng phải thẳng thắn nhìn nhận nền kinh tế vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế, bất cập cần tập trung khắc phục trong thời gian tới. Năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh còn thấp; sức chống chịu của nền kinh tế trước những biến động bên ngoài chưa cao. Mô hình tăng trưởng chuyển đổi còn chậm; các nguồn lực chưa được giải phóng tối đa; việc cơ cấu lại nhiều ngành, lĩnh vực còn chậm, lúng túng; công nghiệp hỗ trợ phát triển chưa tương xứng; chưa tham gia nhiều vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu. Sản xuất kinh doanh trong một số lĩnh vực và hoạt động củacác doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn còn nhiều khó khăn. Môi trường đầu tư kinh doanh vẫn còn những bất cập; thủ tục hành chính có lĩnh vực còn rườm rà; kỷ luật kỷ cương nhiều nơi chưa nghiêm; vẫn còn tình trạng "trên nóng, dưới lạnh".Đời sống của một bộ phận người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng bị thiên tai còn nhiều khó khăn.Còn nhiều vấn đề xã hội bức xúc như: bạo lực học đường, xâm hại trẻ em, suy thoái đạo đức lối sống... Tình hình khiếu kiện đông người, trật tự an toàn xã hội ở một số địa bàn diễn biến phức tạp; còn nhiều vụ tai nạn giao thông, cháy nổ nghiêm trọng.
Nhìn chung, mặc dù còn những hạn chế, bất cập và gặp nhiều khó khăn, thách thức, tình hình đất nước năm 2018trên tất cả các lĩnh vực tiếp tục đạt nhiều kết quả quan trọng, chuyển biến rõ nét với toàn bộ 12 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch, trong đó có 9 chỉ tiêu vượt. Với kết quả đạt được của năm bản lề 2018, tình hình đất nước trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại trong 3 năm 2016 - 2018 phát triển đúng hướng, chuyển biến rõ nét hơn giai đoạn trước; đời sống của người dân không ngừng được cải thiện. Dự báo chúng ta sẽ đạt được các mục tiêu kế hoạch 5 năm 2016 - 2020 mà Nghị quyết Đại hội Đảng XII và Nghị quyết của Quốc hội đã đề ra.
Chúng ta có thể khẳng định, đạt được kết quả toàn diện này là nhờ sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; sự giám sát hiệu quả của Quốc hội; sự phối hợp nhịp nhàng của các cơ quan tư pháp, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể; sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của Chính phủ, các Bộ ngành, địa phương; đặc biệt là sự nỗ lực vượt bậc, sáng tạo, đổi mới, quyết tâm của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân cả nước.Kết quả toàn diện trên các mặt của năm 2018 đã góp phần quan trọng tạo không khí hào hứng, phấn khởi trong đầu tư, sản xuất kinh doanh, khơi dậy mạnh mẽ niềm tự hào dân tộc và niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước.
Bấm vào đây để đọc toàn văn bài viết của đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ: Baivietdaunam01012019_20190101080057.doc