Tin tứcBộ Nội vụ vừa trình dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính, trong đó đưa ra đề xuất quan trọng: Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh sẽ được quyền chỉ định Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các ủy viên UBND cấp xã, phường sau khi hoàn tất việc sáp nhập.
Đây là bước đi nhằm đảm bảo tính liên tục trong điều hành, quản lý nhà nước ở cơ sở, đồng thời khắc phục khoảng trống quyền lực trong giai đoạn chuyển tiếp từ đơn vị hành chính cũ sang đơn vị mới sau sáp nhập.
Theo dự thảo, đối với những địa phương thực hiện việc sáp nhập các xã, phường cùng cấp, tổ chức bộ máy chính quyền địa phương sẽ được sắp xếp lại như sau: Các đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND) của đơn vị hành chính cũ sẽ được hợp nhất để hình thành HĐND của đơn vị hành chính mới và tiếp tục hoạt động cho đến hết nhiệm kỳ.
Riêng đối với các địa bàn không tổ chức HĐND theo mô hình chính quyền đô thị (ví dụ: phường tại các quận nội thành), thì sau khi sáp nhập, đơn vị hành chính mới vẫn tiếp tục không tổ chức HĐND. Việc thành lập HĐND mới nhiệm kỳ 2026-2031 sẽ thực hiện theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Đặc biệt, tại kỳ họp đầu tiên của HĐND đơn vị hành chính cấp tỉnh mới sau sáp nhập, một triệu tập viên sẽ được Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ định để chủ trì kỳ họp cho đến khi bầu được Chủ tịch HĐND mới.
Một điểm đáng chú ý là Bộ Nội vụ đề xuất Chủ tịch UBND cấp tỉnh có quyền chỉ định tạm thời các chức danh lãnh đạo tại cấp xã, phường – bao gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các ủy viên UBND – để điều hành công việc cho đến khi UBND khóa mới được bầu ra.
Về khóa của HĐND sau sáp nhập, nếu đơn vị hành chính mới giữ nguyên tên gọi của một trong các đơn vị cũ thì khóa HĐND sẽ tiếp tục tính theo khóa cũ. Trong trường hợp tên gọi mới hoàn toàn, khóa HĐND sẽ tính lại từ đầu (khóa I) kể từ thời điểm thành lập.
Ngoài ra, dự thảo Nghị quyết còn quy định việc tổ chức lại các cơ quan chuyên môn và hành chính khác sau sáp nhập. Các Ban của HĐND cấp tỉnh có chức năng giống nhau sẽ được nhập nguyên trạng. Đối với Ban Dân tộc – nếu chỉ một trong hai tỉnh sáp nhập có tổ chức – thì sau sáp nhập, đơn vị hành chính mới vẫn duy trì Ban này đến hết nhiệm kỳ hiện tại.
Các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, nếu trùng chức năng, nhiệm vụ thì được nhập nguyên trạng. Trường hợp không trùng nhau, việc thành lập, tổ chức lại hoặc giải thể sẽ do Chính phủ quy định.
Đề xuất của Bộ Nội vụ nhằm hướng đến một bộ máy chính quyền tinh gọn, vận hành hiệu quả, đồng thời đảm bảo sự liên tục trong quản lý nhà nước ở các địa phương trong thời kỳ chuyển tiếp.
