Ghép răng vào mắt để phục hồi thị lực cho người mù

CANADA - Đầu tuần này, Brent Chapman - một người đàn ông mù - đã trải qua một trong những ca phẫu thuật “răng trong mắt” đầu tiên tại Canada.

Dù nghe có vẻ giống như khoa học viễn tưởng, nhưng thủ thuật gây sửng sốt này đã giúp phục hồi thị lực ở nhiều nơi khác trên thế giới trong nhiều thập kỷ.

Tiến sĩ Greg Moloney, bác sĩ nhãn khoa và bác sĩ phẫu thuật tại Bệnh viện Mount Saint Joseph ở Vancouver, chia sẻ với Đài Phát thanh Truyền hình Canada (CBC) rằng: "Đây là một ca phẫu thuật hiếm gặp mà hầu hết mọi người chưa từng nghe đến, ngay cả khi bạn là bác sĩ phẫu thuật mắt" . 

Quy trình này được gọi là phẫu thuật ghép giác mạc xương-nha-miệng (OOKP), sử dụng răng của chính bệnh nhân để chế tạo cấu trúc hỗ trợ cho giác mạc nhân tạo.

ghep-rang-040325
Bác sĩ phẫu thuật thường sử dụng răng nanh để phẫu thuật - Ảnh: Facebook/Quỹ St. Paul/Chăm sóc sức khỏe Providence

Ca phẫu thuật được chia thành hai phần. Đầu tiên, Moloney và nhóm của ông nhổ một chiếc răng của Chapman, bào thành hình chữ nhật, khoan một lỗ và nhét một thấu kính quang học bằng nhựa vào bên trong.

Chiếc răng sau đó được đặt tạm thời vào má và sẽ ở đó trong khoảng ba tháng.

“Chiếc răng không có mô liên kết nào để tôi có thể khâu lại - kết nối nó với nhãn cầu. Vì vậy, mục đích của việc cấy ghép nó trong ba tháng là để nó có được lớp mô hỗ trợ”, Moloney nói với CTV News.

Moloney cũng chuẩn bị mắt bằng cách loại bỏ lớp trên cùng của bề mặt mắt và thay thế bằng một mảnh ghép mô mềm từ bên trong má của Chapman. Mảnh ghép này cần một vài tháng để lành lại để có thể hỗ trợ cấy ghép.

Moloney cho biết, thủ thuật ban đầu diễn ra suôn sẻ và Chapman sẽ được theo dõi chặt chẽ trong vài tháng tới. Khi đến thời điểm phẫu thuật lần thứ hai, răng của Chapman sẽ được nhổ ra khỏi má và cấy vào nhãn cầu.

Moloney và nhóm của ông sẽ kéo mảnh ghép trở lại, loại bỏ mống mắt và thủy tinh thể bị hỏng, và khâu răng (với thủy tinh thể quang học mới) vào mắt. Sau đó, mảnh ghép sẽ được khâu lại trên mắt, để lại một lỗ nhỏ để thủy tinh thể có thể nhìn qua.

Kết quả cuối cùng là một con mắt hồng với một vòng tròn đen nhỏ để Chapman có thể nhìn thấy lại.

Chapman đã trải qua 50 ca phẫu thuật trong 20 năm qua, tất cả đều nhằm mục đích phục hồi thị lực và anh hy vọng đây là ca phẫu thuật cuối cùng.

Chuyên gia massage 33 tuổi đến từ Bắc Vancouver bị mù cả hai mắt do hội chứng Stevens-Johnson, một phản ứng tự miễn dịch hiếm gặp do liều ibuprofen mà anh uống sau một trận bóng rổ khi mới 13 tuổi.

Mặc dù một số ca phẫu thuật đã mang lại cho anh thị lực tạm thời nhưng thị lực đó lại dần mờ đi. Lần này, Chapman hy vọng mọi thứ sẽ khác.

Khi bác sĩ của anh lần đầu tiên đề nghị phẫu thuật mắt, anh đã do dự. Nhưng sau khi nói chuyện với một phụ nữ Úc đã trải qua cùng một quy trình và thành công rực rỡ, anh đã bị thuyết phục. 

Tại sao răng phù hợp để phẫu thuật mắt?

Một chiếc răng có vẻ như không phù hợp để phẫu thuật mắt, nhưng thực ra nó lại phù hợp hoàn hảo. 

“Răng chứa ngà răng, là mô lý tưởng để chứa thấu kính nhựa mà không bị cơ thể đào thải”, Moloney giải thích với The Daily Scan. Thêm vào đó, mô từ má nhận ra răng, giúp toàn bộ quá trình diễn ra suôn sẻ hơn. 

Moloney nói, phẫu thuật này không dành cho tất cả mọi người. Phẫu thuật thường là lựa chọn cuối cùng cho những người bị mù giác mạc ở phía trước mắt vì sẹo kết mạc do bệnh tự miễn, bỏng hóa chất và các chấn thương khác, nhưng vẫn có võng mạc và dây thần kinh thị giác khỏe mạnh. 

Bất chấp những rủi ro, thủ thuật này đã phục hồi thị lực trong nhiều thập kỷ ở ít nhất 10 quốc gia với tỷ lệ thành công cao. Một nghiên cứu năm 2022 tại Ý cho thấy, 27 năm sau phẫu thuật, 94% bệnh nhân vẫn có thị lực.

Bản thân Moloney đã thực hiện thành công 7 ca phẫu thuật mắt ở Úc trước khi đến Canada.

Chapman là một trong 6 bệnh nhân trong chương trình thí điểm tại Bệnh viện Mount Saint Joseph. Nếu các ca phẫu thuật diễn ra tốt đẹp, Moloney và nhóm của ông có kế hoạch đề nghị Health Canada tài trợ để mở phòng khám OOKP đầu tiên ở nước này.

Bình luận