Tin tứcNguyên nhân có thể đột tử khi tập gym
Theo chia sẻ của PGS.TS Võ Tường Kha, chủ nhiệm bộ môn y học thể thao, Trường đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội - nhận định đây là trường hợp đột tử trong khi tập luyện thể thao, cụ thể là tập gym.
Bác sĩ Kha giải thích thực chất tập gym là tập phát triển cơ bắp, sức bền cơ, là môn BodyBuilding. Đặc điểm bài tập BodyBuilding là bài tập sức bền mạnh, bằng cách nâng dần lượng vận động (cường độ, thời lượng, số lần lặp lại) lên hoạt động co một số nhóm cơ nhất định.
Hoạt động này cần gắng sức cận tối đa, duy trì trong thời gian ngắn, lặp đi lặp lại, nguồn năng lượng tham gia hoạt động co cơ là từ nguồn liên kết giàu năng lượng creatin phosphat và từ nguồn đường phân yếm khí glycolytic dẫn đến toan chuyển hóa, nợ oxy rất lớn.
Tiếp theo cơ thể mới sử dụng nguồn năng lượng oxy hóa khử khi buổi tập kéo dài. Vì vậy, hệ thống năng lượng được huy động tối đa trong thời gian ngắn, kèm theo hệ thống tuần hoàn (tim, mạch), hệ thống thăng bằng kiềm toan bị kích hoạt hoạt động mạnh với sự kích thích tối đa hệ thần kinh giao cảm hoạt động.
Kết quả là nguồn liên kết giàu năng lượng giảm nhanh, lượng đường giảm, toan chuyển hóa, nợ oxy, nhịp tim đạt tối đa, huyết áp tăng tối đa. Theo PGS.TS Võ Tường Kha, các trường hợp đột tử khi tập gym thường xuất phát từ một trong những nguyên nhân sau:
- Hạ đường huyết và thiếu oxy: Khi tập luyện, đặc biệt khi đói hoặc cơ thể yếu, lượng đường trong máu giảm mạnh, cùng với đó là tình trạng thiếu oxy. Nếu không được cấp cứu kịp thời, não sẽ bị tổn thương nghiêm trọng, dẫn đến hôn mê và tử vong.
- Tăng huyết áp đột ngột: có thể do tập luyện gắng sức với lượng vận động quá lớn, tăng đột ngột gây kích thích hệ thần kinh giao cảm, gây co mạch, tăng huyết áp đột ngột, vỡ mạch máu não, đặc biệt ở người có dị dạng mạch não bẩm sinh chưa phát hiện hoặc có tiền sử bệnh tim mạch chưa được điều trị triệt để.
- Rối loạn nhịp tim: Tập luyện quá sức, khi nhịp tim đột ngột tăng cao dẫn đến rung nhĩ, rung thất, cuồng động nhĩ…, hậu quả tim bóp rỗng gây thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim và đột quỵ tim. Trong quá trình xử lý nạn nhân tập gym bị ngất xỉu không xử lý đúng, không có cán bộ y tế, chuyên gia khiến tình trạng trầm trọng hơn, dẫn đến đột tử, ngừng tuần hoàn.
Phòng ngừa đột tử khi tập gym
Để phòng tránh nguy cơ đáng tiếc này, các chuyên gia khuyến cáo:
- Khám sức khỏe định kỳ: Trước khi bắt đầu tập gym, mọi người nên đi khám sức khỏe để đánh giá tình trạng tim mạch, hô hấp và tìm hiểu về các bệnh lý tiềm ẩn.
- Lắng nghe cơ thể: Trong quá trình tập luyện, nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như đau ngực, khó thở, chóng mặt, cần dừng ngay và tìm kiếm sự trợ giúp y tế.
- Tập luyện đúng cách: Nên tập luyện dưới sự hướng dẫn của huấn luyện viên chuyên nghiệp, tuân thủ đúng các bài tập và cường độ phù hợp với thể trạng.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học: Cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể trước và sau khi tập luyện, tránh tập khi đói hoặc quá no.
Việc đánh giá sức khỏe định kỳ là điều cần thiết để kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề có thể xảy ra, giúp người tập tránh được những rủi ro không đáng có.
Bác sĩ Kha khuyến cáo: "Các cơ sở tập luyện cần có nhân viên y tế đủ năng lực kèm cơ số thuốc, dụng cụ y tế thiết yếu tối thiểu cho cấp cứu các bệnh lý tuần hoàn, hô hấp, ngất, đột quỵ, chấn thương. Các cơ sở này cũng cần kết nối thông tin, hợp đồng cấp cứu, vận chuyển cấp cứu với cơ sở y tế gần nhất, đủ năng lực chuyên môn và pháp lý khi có sự cố cấp cứu xảy ra.
Do vậy cần có quy định cụ thể về điều kiện an toàn y tế tập luyện, an toàn cấp cứu như chỉ ra ở trên", bác sĩ Kha nhấn mạnh.