Tin tứcBệnh nhân nam (50 tuổi) không có người thân sống cùng. Tiền sử tâm thần phân liệt 26 năm điều trị thường xuyên tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Nam Định.
Theo lời kể của người nhà bệnh nhân, cách vào viện 2 tuần, bệnh nhân tự nuốt 3 chiếc bật lửa, đã được nội soi can thiệp lấy dị vật. Lần này bệnh nhân lại vào viện vì đau bụng, chướng bụng tăng dần. Qua thăm khám lâm sàng, thấy bụng chướng căng, vùng bụng dưới đau, phản ứng mạnh.
Chụp cắt lớp ổ bụng thấy hình ảnh 02 dị vật hình que đầu kim loại trong quai ruột vùng hạ vị, đâm xuyên thành ruột tạo ổ dịch khí vùng tiểu khung cạnh cơ bịt phải. Dị vật trong quai ruột hạ sườn phải; Dày thành trực tràng, đại tràng sigma và quai ruột ngang rốn; Giãn lan tỏa các quai ruột non.
Bệnh nhân đã được phẫu thuật cấp cứu: mở ruột non lấy dị vật (bút bi, ruột bút, tăm nhựa), cắt đoạn đại tràng Sigma bị dị vật xuyên thủng, đóng đầu dưới, đưa đầu trên ra ngoài ổ bụng làm hậu môn nhân tạo.
Sau mổ, bệnh nhân ổn định và sẽ phải trải qua một cuộc phẫu thuật nữa để đóng hậu môn nhân tạo, lập lại lưu thông đường tiêu hóa. Phòng ngừa và giám sát người bệnh là vấn đề đặt ra sau mổ để tránh tái diễn tình trạng nuốt dị vật, nếu còn xảy ra những lần sau sẽ rất khó khăn trong việc xử lý.
Hội chứng Pica là gì?
Theo Bác sĩ Lê Văn Duy - Trung tâm Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai, hội chứng Pica là một rối loạn ăn uống trong đó người bệnh có sự thèm ăn và ăn những thứ không phải thực phẩm, chẳng hạn như đất đá, phân động vật, tóc, giấy, đồ vật kim loại, hoặc các vật liệu khác không có giá trị dinh dưỡng.
Hội chứng Pica có thể xuất hiện ở trẻ em, người lớn, phụ nữ mang thai hoặc người có rối loạn phát triển, chẳng hạn như tự kỷ, thiểu năng trí tuệ hoặc bệnh thần kinh.
Nguyên nhân của hội chứng Pica có thể bao gồm thiếu hụt dinh dưỡng (như thiếu sắt hoặc kẽm), căng thẳng tâm lý, rối loạn tâm thần hoặc các vấn đề sức khỏe khác.
Mặc dù không phải là một căn bệnh phổ biến trong cộng đồng chung nhưng nếu không được điều trị, hội chứng Pica có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như ngộ độc, viêm nhiễm, tắc nghẽn hoặc tổn thương thủng, rách đường tiêu hóa, gây nhiễm trùng, nhiễm độc tại chỗ và toàn thân có thể dẫn đến tử vong.
Bệnh Pica, một rối loạn ăn uống đã được ghi nhận từ rất lâu. Thuật ngữ "Pica" xuất phát từ tiếng Latinh, có nghĩa là con chim ác là (còn gọi là chim Pica), vì loài chim này có thói quen ăn tạp (từ côn trùng đến ngũ cốc, hạt, trái cây, đến trứng, gà con, động vật gặm nhấm) và cả những vật không phải thức ăn thông thường. Bệnh này đã được nhắc đến từ thế kỷ 14 trong các tài liệu y học, nhưng mãi đến thế kỷ 18, nó mới được mô tả đầy đủ hơn và đặt tên chính thức.
Chẩn đoán bệnh Pica
Bệnh Pica được chẩn đoán dựa trên các tiêu chí:
- Ăn các vật liệu không phải thực phẩm (như đất, sỏi, tóc, giấy, xà phòng, hay các vật dụng khác) trong một khoảng thời gian dài (thường kéo dài hơn một tháng).
- Không phải là một phần của văn hóa hoặc thói quen ăn uống thông thường.
- Hành vi này không thể giải thích bằng một tình trạng y tế khác (như thiếu hụt dinh dưỡng, tâm lý bệnh lý).
- Khi thăm khám, người bệnh có thể không thừa nhận hành vi này hoặc không nhận thức rõ về tác hại của nó, ví dụ như ngộ độc hoặc tổn thương hệ tiêu hóa.
- Chẩn đoán Pica chủ yếu dựa vào các dấu hiệu lâm sàng và hỏi bệnh, kết hợp với xét nghiệm cận lâm sàng khi cần thiết (như xét nghiệm máu, kiểm tra các chất dinh dưỡng thiếu hụt, hoặc kiểm tra chức năng tiêu hóa).
Điều trị bệnh Pica
- Chữa trị các vấn đề về sức khỏe tâm thần: Nếu bệnh Pica liên quan đến các rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu hoặc rối loạn hành vi, điều trị tâm lý và/hoặc thuốc có thể giúp giảm bớt các triệu chứng. Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) thường được sử dụng để thay đổi hành vi không lành mạnh.
- Bổ sung chất dinh dưỡng: Một số nghiên cứu cho thấy thiếu hụt một số khoáng chất, như sắt hoặc kẽm, có thể là yếu tố gây ra bệnh Pica. Việc bổ sung các vitamin và khoáng chất có thể giúp điều trị nếu nguyên nhân là thiếu hụt dinh dưỡng.
- Liệu pháp hành vi: Giúp người bệnh học cách kiểm soát các cơn thèm ăn các vật không phải thực phẩm và thay thế chúng bằng hành vi lành mạnh hơn.
- Giám sát và ngăn chặn: Trong trường hợp bệnh Pica liên quan đến trẻ em hoặc người bệnh không tự kiểm soát được hành vi, cần giám sát và ngăn chặn hành động ăn vật thể lạ.
