Phiên tòa được tổ chức vào ngày 31/12/2024 tại thị trấn Lubero, tỉnh Bắc Kivu, nơi quân đội Congo đang phải đối mặt với lực lượng nổi dậy Phong trào 23 (M23) và các nhóm vũ trang khác trong suốt gần ba năm qua.
Phát ngôn viên quân đội Congo, Mak Hazukay, cho biết tình trạng binh sĩ bỏ trốn khỏi chiến trường hoặc không thực hiện nghĩa vụ đã giúp đối phương giành được nhiều thắng lợi.
Ông nhấn mạnh rằng đây là lý do cần thiết để tổ chức phiên tòa nhằm củng cố kỷ luật trong quân đội.
Tổng cộng 24 binh sĩ đã bị xét xử. Ngoài 13 người bị kết án tử hình, bốn người khác nhận án từ 2 đến 10 năm tù, và sáu người được tuyên trắng án. Một vụ án khác bị hoãn để điều tra thêm.
Công tố viên quân sự Kabala Kabundi cho biết mục tiêu của phiên tòa là "khôi phục lòng tin giữa quân đội và người dân".
Mặc dù các binh sĩ bị kết án đều phủ nhận tội, họ vẫn có quyền kháng cáo trong vòng 5 ngày.
Trong bối cảnh các cuộc xung đột vẫn đang diễn ra ở miền đông Congo, nơi M23 và hơn 100 nhóm vũ trang tranh giành quyền kiểm soát các khu vực giàu khoáng sản gần biên giới với Rwanda, phiên tòa này phản ánh quyết tâm của chính phủ Congo trong việc nâng cao kỷ luật quân đội.
Căng thẳng giữa Congo và Rwanda cũng đang gia tăng, khi Congo cáo buộc Rwanda hỗ trợ M23, một lực lượng vũ trang chủ yếu là người Tutsi.
Mặc dù đã có các nỗ lực hòa giải, trong đó có tiến trình hòa bình Nairobi năm 2022 và đàm phán do Angola làm trung gian hồi tháng 10, giao tranh vẫn tiếp tục leo thang tại nhiều khu vực, đặc biệt là ở Lubero, nơi M23 đã tiến xa trong tháng 12 vừa qua.
Liên minh châu Phi (AU) cũng như các tổ chức khu vực đã có nhiều nỗ lực để giải quyết tình trạng căng thẳng giữa Cộng hòa dân chủ Congo và Rwanda, tuy nhiên, xung đột vẫn tiếp tục gia tăng thời gian qua.