Tin tứcCụ thể, nền kinh tế cần đầu tư nhiều hơn vào sản xuất hàng hóa và phát triển công nghệ cao, để nâng cao tính năng động, uyển chuyển và tiếp tục đà tăng trưởng nhanh bậc nhất Đông Nam Á.
Theo dữ liệu công bố hôm 30/1/2025, GDP Philippines 2024 tăng 5,6%, cao hơn mức 5,5% của năm 2023 nhưng thấp hơn mục tiêu chính phủ đặt ra là phải từ 6% đến 6,5%.
Bà Rosemarie Edillon, phó chủ tịch Cơ quan Kinh tế và Phát triển Quốc gia Philippines nói với các phóng viên rằng, năm 2024 nước này gặp không ít khó khăn. Ví dụ tháng 10 và 11, liên tục 6 cơn bão ập vào, ảnh hưởng tiêu cực tới ngành nông nghiệp. Giá tiêu dùng cao, cũng làm chậm mức tiêu thụ hàng hóa của các hộ gia đình.
Khác với một số nền kinh tế trong khu vực như Thái Lan hay Việt Nam dựa nhiều vào xuất khẩu, Philippines với hơn 100 triệu dân được thúc đẩy bởi tiêu dùng nội địa, chiếm tới 73% tổng GDP quý 3/2024. Covid-19 đã xóa gần hết tiền tiết kiệm của người dân, vì vậy tiêu dùng liên tục đi xuống. Ngoài ra, lạm phát cũng lên cao, cán mốc 6% năm 2023 và giảm xuống còn 3,2% năm 2024.
Năm 2024, chi tiêu hộ gia đình của Philippines tăng 4,8%, chậm lại so với mức 5,6% năm 2023.
Chuyên gia kinh tế Miguel Chanco từ Pantheon Macroeconomics chia sẻ với Nikkei Asia: “Thách thức năm 2025 của Philippines, chúng tôi dự đoán tiêu dùng tư nhân tiếp tục ở mức thấp. Lạm phát và lãi suất cùng giảm sẽ tạo ra chù kỳ tiêu dùng đáng hoan nghênh, nhưng động lực bị hạn chế bởi nợ hộ gia đình cao và tiền tiết kiệm ít.”
Một số tiếng nói cho rằng, trong bối cảnh như vậy, cơ cấu nền kinh tế nên thay đổi. Ví dụ đầu tư vào cơ sở hạ tầng, nông nghiệp, sản xuất hàng hóa và công nghệ cao là rất quan trọng, để giảm phụ thuộc vào tiêu dùng. Mở rộng các ngành này không chỉ tạo ra việc làm, còn thúc đẩy năng suất và củng cố khả năng phục hồi kinh tế. Một số quốc gia trong khu vực đã thành công trong thu hút đầu tư công nghệ cao những năm qua, điển hình là Malaysia. Chi tiêu do công nợ hoặc kiều hối, chỉ mang lại tăng trưởng ngắn hạn và ẩn chứa rủi ro.
Chính phủ Philippines gần đây cũng đưa ra một số chính sách thân thiện với doanh nghiệp, như giảm thuế và cho phép sở hữu nước ngoài ở một số lĩnh vực nhất định. Ví dụ quản lý sân bay, đường cao tốc và viễn thông. Mục đích nhằm tăng tính tự do của nền kinh tế.
Từ khi giành chiến thắng năm 2022, Tổng thống Ferdinand Marcos Junior đã thực hiện hơn 20 chuyến đi nước ngoài, để quảng bá Philippines như điểm đến tiềm năng của khách du lịch cũng như các nguồn vốn đầu tư. Một số thành quả đã được ghi nhận. Trong 10 tháng đầu năm 2024, nước này thu về 7,7 tỷ USD vốn FDI, tăng 8,2% so với cùng kỳ năm ngoái.
Một nguồn lực tăng trưởng khác thường xuyên được đề cập, là tận dụng lực lượng lao động trẻ của đất nước. Năm 2020, độ tuổi trung bình của người dân Philippines chỉ có 25,7. Đây là con số rất lợi thế nếu khai thác đúng hướng, đặc biệt xét đến khía cạnh nguồn nhân lực nói tiếng Anh thành thạo. Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn cảm thấy không được định hướng tốt, để có việc làm ổn định, mặc dù chính phủ thực hiện nhiều chương trình hiệu quả đưa nhân công ra nước ngoài, như vị trí đầu bếp hoặc chăm sóc người già.
Đây là lý do phải phát triển sản xuất hàng hóa trong nước, vừa tận dụng nguồn lao động, vừa cải thiện chất lượng cuộc sống.
Từ những năm 1970, người lao động Philippines có xu hướng ra nước ngoài tìm cơ hội tốt hơn. Mỗi năm nước này nhận lượng kiều hối tương đối lớn nếu so với các nước ASEAN khác. Ví dụ năm 2023, khoảng hơn 3,3 tỷ USD từ nhân công ở bên ngoài đã được gửi về.
Giai đoạn những năm 1980 – 1990, kiều hối đóng vai trò lớn giúp kinh tế Philippines ổn định. Tuy nhiên hiện nay, kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều khó khăn như biến đổi khí hậu, hậu Covid-19, sự đứt gãy các chuỗi cung ứng… Nền kinh tế nhạy cảm của Philippines dễ bị tổn thương bởi sự xáo trộn dù nhỏ nhất. Có lẽ đã đến lúc Philippines cần tăng cường đào tạo lao động trong nước, đẩy mạnh thu hút đầu tư nước ngoài, nhất là tận dụng ưu thế vốn có về du lịch, để nâng cao tính tự chủ của nền kinh tế.