Tin tứcTheo Bộ Dân sự Trung Quốc, chỉ có 6,1 triệu cặp kết hôn trong năm 2024, giảm 20% so với năm trước đó và chưa bằng một nửa so với mức đỉnh năm 2013.
Sự sụt giảm tỷ lệ kết hôn ở Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh chi phí sinh hoạt, giáo dục và nuôi dạy con cái ngày càng cao, khiến giới trẻ ngần ngại bước vào hôn nhân. Ngoài ra, nhiều người trẻ phản đối các vai trò giới truyền thống, đặc biệt là nữ giới ngày càng độc lập về tài chính và không muốn bị ràng buộc bởi áp lực gia đình.
Sự suy giảm mạnh này càng nổi bật hơn khi năm 2023 từng chứng kiến một đợt hồi phục ngắn hạn sau khi các biện pháp hạn chế do đại dịch Covid-19 được dỡ bỏ. Tuy nhiên, xu hướng dài hạn vẫn là sự thờ ơ với hôn nhân, bất chấp những nỗ lực của chính phủ nhằm đảo ngược tình trạng dân số già hóa và khuyến khích sinh con.
Một cư dân mạng chia sẻ trên Weibo: "Không phải chúng tôi không muốn kết hôn, mà là chúng tôi không có đủ khả năng để làm điều đó." Chủ đề này đã thu hút hơn 46 triệu lượt tương tác trên nền tảng mạng xã hội của Trung Quốc.
Một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng này chính là hệ quả của chính sách một con kéo dài hàng chục năm, khiến số người trong độ tuổi kết hôn hiện nay giảm mạnh. Trung Quốc đã dỡ bỏ chính sách này từ năm 2015 và sau đó chuyển sang khuyến khích sinh con, nhưng dường như quá muộn để đảo ngược xu hướng nhân khẩu học.
Dữ liệu cũng cho thấy số cặp vợ chồng ly hôn trong năm 2024 lên tới 2,6 triệu, tăng 1,1% so với năm trước. Điều này phản ánh sự thay đổi trong quan niệm về hôn nhân và mức độ sẵn sàng thoát khỏi những cuộc hôn nhân không hạnh phúc.
Xã hội ngày càng chấp nhận cuộc sống độc thân
Một điểm đáng chú ý là sự thay đổi thái độ của xã hội đối với người độc thân. Nhiều cư dân mạng cho biết áp lực kết hôn từ gia đình đã giảm đi đáng kể, ngay cả trong những dịp đoàn tụ như Tết Nguyên đán.
"10 năm trước, họ hàng cứ nhắc mãi chuyện cưới xin. Giờ thì ai cũng quen với việc nhiều người trên 30 vẫn sống một mình, nên chẳng ai còn giục nữa," một người chia sẻ trên Weibo.
Ngoài ra, một số người cũng chỉ ra rằng chính sách thời gian chờ ly hôn bắt buộc từ năm 2021 khiến họ e ngại khi bước vào hôn nhân, vì "dễ vào mà khó ra".
Tương lai ảm đạm cho tỷ lệ kết hôn
Các chuyên gia cảnh báo rằng sự suy giảm tỷ lệ kết hôn sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tỷ lệ sinh, điều mà Trung Quốc đang cố gắng cải thiện trong bối cảnh dân số già hóa nhanh chóng. Trong khi một số quốc gia đã hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới hoặc trao quyền lợi cho các cặp chung sống không đăng ký kết hôn để thúc đẩy quan hệ gia đình, Trung Quốc vẫn duy trì các quy định nghiêm ngặt, hạn chế sự lựa chọn của nhiều người.
Carl Minzner, chuyên gia nghiên cứu về Trung Quốc tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, nhận định: "Tình trạng này là hệ quả của nhiều yếu tố xã hội đan xen: dân số trẻ giảm, kinh tế kém khả quan, thay đổi trong quan niệm về hôn nhân và sự gia tăng phân cực giới."
Dù chính phủ Trung Quốc đang tìm cách khuyến khích hôn nhân và sinh con, thực tế cho thấy giới trẻ đang có xu hướng ưu tiên cuộc sống cá nhân hơn là lập gia đình, đặt ra thách thức lớn cho tương lai nhân khẩu học của đất nước.
