Luật Bảo hiểm xã hội 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7.
Theo khoản 1 điều 23 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ điều kiện nhận lương hưu và cũng chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nếu không nhận bảo hiểm xã hội một lần và không bảo lưu thời gian đóng thì có thể nộp đơn để nhận trợ cấp hàng tháng từ chính khoản đã đóng trước đó.

Trường hợp này áp dụng với người từ 60 tuổi trở lên, từng có thời gian tham gia BHXH nhưng chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu (20 năm đóng BHXH), đồng thời cũng chưa đến tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội theo quy định của nhà nước.
Mức trợ cấp hàng tháng được tính toán dựa trên thời gian đóng và mức tiền đóng bảo hiểm xã hội của người lao động. Mức thấp nhất bằng với mức trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng theo điều 22 của luật. Mức này do Chính phủ quy định và có thể được điều chỉnh định kỳ 3 năm một lần dựa trên tình hình phát triển kinh tế - xã hội và khả năng cân đối ngân sách.
Ngoài phần trợ cấp do nhà nước chi trả, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cũng có thể trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định mức hỗ trợ thêm cho người đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ nguồn ngân sách địa phương hoặc nguồn lực xã hội huy động được.
Nếu tổng số tiền đóng BHXH của người lao động đủ để chi trả mức trợ cấp cao hơn so với mức tối thiểu, người lao động sẽ được hưởng ở mức cao hơn. Trong trường hợp tổng số tiền không đủ để chi trả trợ cấp cho đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, người lao động có thể tự nguyện đóng một lần phần còn thiếu để tiếp tục được nhận trợ cấp hàng tháng cho đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Luật cũng quy định khi người đang hưởng trợ cấp hàng tháng qua đời, thân nhân sẽ được nhận trợ cấp một lần cho phần thời gian còn lại chưa nhận và có thể nhận thêm khoản trợ cấp mai táng nếu đáp ứng đủ điều kiện theo quy định.
Về thủ tục, người có nhu cầu hưởng trợ cấp hàng tháng cần nộp hồ sơ gồm sổ BHXH và văn bản đề nghị hưởng trợ cấp đến cơ quan bảo hiểm xã hội nơi cư trú. Cơ quan này có trách nhiệm giải quyết trong vòng 5 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Nếu không giải quyết, cơ quan phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.