Câu chuyện tưởng như kỳ ảo này đã khiến giới khoa học vào cuộc và lập tức phong tỏa cả khu vực làng để nghiên cứu.
Vào năm 1987, trong lúc đi dọc bờ sông gần nhà tại thị trấn Bản Khê, ông lão nông dân bất ngờ bắt gặp một tảng đá nhỏ nhô lên khỏi mặt đất, xung quanh phủ đầy những sợi trắng như tóc bạc. Hình thù kỳ lạ này khiến ông vừa sợ vừa tò mò. Sau một hồi quan sát, ông quyết định đào cả tảng đá về nhà.

Sau khi rửa sạch lớp đất bám bên ngoài, ông nhận ra những sợi trắng đó không phải chỉ dính trên bề mặt, mà như mọc hẳn ra từ trong đá. Chúng mềm, dài và phát triển từng ngày. Hiện tượng này khiến ông thêm lo lắng, vì chưa từng thấy sự việc tương tự.
Không biết xử trí ra sao, ông mang tảng đá đến trình báo với cơ quan văn hóa địa phương. Tuy nhiên, cán bộ tại đây chuyên nghiên cứu di tích lịch sử, không có kiến thức sinh học để đưa ra kết luận. Không tìm được lời giải, ông đành mang vật thể kỳ lạ về cất giữ.
Vài ngày sau, một nhóm chuyên gia do giáo sư sinh học biển dẫn đầu bất ngờ xuất hiện tại ngôi làng nhỏ, đề nghị phong tỏa khu vực quanh nơi ông lão sinh sống. Họ cho biết đã theo dõi thông tin về “tảng đá mọc tóc” và nghi ngờ đây có thể là một phát hiện sinh học quý giá.
Sau khi nghiên cứu, nhóm chuyên gia xác định những sợi trắng chính là cấu trúc do một loài sinh vật biển cổ đại tên Cephalodiscus tạo nên. Đây là loài động vật không xương sống, sống bám vào đá ở tầng đáy biển sâu. Chúng thường xuất hiện ở những vùng biển lạnh, và hiếm khi được phát hiện ở trạng thái còn sống.
Theo các nhà khoa học, loài sinh vật này đã tồn tại từ hàng chục nghìn năm trước, được xem là “hóa thạch sống” của ngành sinh học biển. Việc phát hiện một mẫu vật còn sống trong môi trường đất liền là điều gần như chưa từng xảy ra trước đó.
Với sự đồng thuận của ông lão, mẫu vật được chuyển về Viện Hải dương học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc để bảo tồn và nghiên cứu sâu hơn. Bên cạnh đó, nhóm chuyên gia tiến hành khảo sát toàn bộ khu vực xung quanh nhưng không tìm thấy thêm dấu vết nào khác.
Để ghi nhận đóng góp, chính quyền địa phương đã trao tặng ông lão bằng khen cùng phần thưởng trị giá 500 nhân dân tệ. Dù giá trị vật chất không lớn, nhưng đây là sự khích lệ đối với tinh thần giữ gìn và phát hiện di sản trong cộng đồng.
Hiện “tảng đá mọc tóc” đang được lưu giữ và trưng bày tại bảo tàng chuyên ngành sinh vật biển ở Trung Quốc. Không chỉ mang giá trị khoa học, mẫu vật này còn gây ấn tượng bởi vẻ ngoài độc đáo, như một tác phẩm nghệ thuật được điêu khắc bởi thiên nhiên.
Sự việc cũng đặt ra câu hỏi về nhận thức của người dân đối với di sản sinh học và văn hóa. Không phải ai cũng có khả năng phân biệt giữa một vật thể vô tri và một sinh vật quý hiếm. Trong nhiều trường hợp, những di vật quan trọng có thể bị phá hủy hoặc thất lạc nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách.
Các chuyên gia kiến nghị cần tăng cường giáo dục cộng đồng, nhất là ở vùng nông thôn, để người dân biết cách phản ứng khi phát hiện vật thể lạ. Việc thông báo kịp thời đến cơ quan chức năng sẽ giúp ngăn chặn nguy cơ thất lạc di sản, đồng thời góp phần bảo tồn những giá trị khoa học và văn hóa đang dần mai một.