Tin tứcDù đã có nhiều cảnh báo rằng các biện pháp này có thể gây ra suy thoái, nhưng ông Trump vẫn áp dụng kế hoạch đánh thuế nhập khẩu đợt tiếp theo - khiến việc bán hàng vào thị trường lớn nhất thế giới trở nên 'tốn kém' hơn bất kỳ thời điểm nào trong thế kỷ qua.
Sau đây là cách thức hoạt động của thuế quan, bao gồm cả việc ai thực sự phải trả thuế và cách thu thuế tại Mỹ - theo Bloomberg.
Thuế quan là gì và chúng có mục đích gì?
Thuế đánh vào hàng hóa nhập khẩu giống như mọi loại thuế khác, chúng là nguồn thu của chính phủ.
Các quốc gia từ lâu đã dùng ‘thuế nhập khẩu’ để hỗ trợ các ngành sản xuất địa phương bằng cách làm cho các sản phẩm có nguồn gốc nước ngoài trở nên đắt hơn. Ông Trump cũng đang sử dụng điều này làm đòn bẩy để đạt được các mục tiêu đối ngoại.
Thuế quan của Mỹ được thu và thực thi như thế nào?
Bộ trưởng Tài chính chịu trách nhiệm thiết lập các quy định về thu thuế quan, nhưng Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ, hay CBP, là cơ quan chính phủ có nhiệm vụ thực thi các quy định này tại gần 330 cảng/cửa khẩu trên khắp cả nước - bao gồm các cửa khẩu biên giới đường bộ hoặc đường sắt, cảng biển và sân bay.
Hàng hóa vận chuyển qua biên giới được mã hóa theo một thuật ngữ chuẩn. Theo đó, thuế quan được chỉ định cho các mã sản phẩm cụ thể liên quan, ví dụ, khung gầm xe tải hoặc rộng hơn, chẳng hạn như xe điện. Các cơ quan hải quan sẽ thu thuế thay cho chính phủ.
Họ rà soát hồ sơ, thực hiện kiểm toán và thu thuế và tiền phạt. Tiền được thu vào thời điểm thông quan và gửi vào Quỹ chung của Bộ Tài chính.
Những doanh nghiệp không mô tả chính xác số lượng, chủng loại hoặc nguồn gốc của một sản phẩm nào đó - dù cố ý hay do sơ suất - sẽ phải chịu hình phạt.
Một số hàng hóa và linh kiện phải ‘vượt biên’ nhiều lần trước khi trở thành sản phẩm hoàn thiện, chẳng hạn như ô tô có các bộ phận sản xuất tại Mỹ được lắp ráp tại Mexico và nhập khẩu lại vào Mỹ.
Theo quy định của CBP, các sản phẩm sản xuất tại Mỹ được nhập khẩu trở lại vào nước này mà không được “cải tiến” hoặc “nâng cao” giá trị sẽ được miễn thuế. Tuy nhiên, nếu sản phẩm đã trải qua quá trình gia công, sửa chữa hoặc cải thiện giá trị ở nước ngoài, thì có thể bị đánh thuế khi nhập khẩu trở lại.
Giả sử, Mỹ xuất khẩu vàng sang Ấn Độ, nơi vàng được sử dụng để làm khuyên tai. Sản phẩm cuối cùng sẽ phải chịu thuế khi nhập lại vào Mỹ. Trong trường hợp đó, ngay cả giá của vàng cũng sẽ bị đánh thuế.
Thuế quan của Mỹ tạo ra bao nhiêu tiền?
Trong khi thuế quan từng là nguồn thu chính của chính phủ Mỹ, thì trong nhiều thế kỷ qua, thuế quan chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong thu nhập của chính phủ.
Theo phân tích dữ liệu chính phủ của Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis, tính đến năm 2024, chúng chỉ chiếm chưa đến 3% tổng thu ngân sách liên bang.
Tax Foundation, một tổ chức nghiên cứu ước tính rằng, mức thuế mà ông Trump áp đặt lên Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên và được mở rộng trong nhiệm kỳ tổng thống Joe Biden đã tạo ra doanh thu hàng năm là 77 tỷ đô la Mỹ.
Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro cho biết, mức thuế quan của ông Trump sẽ tăng 700 tỷ đô la mỗi năm, cao hơn khoảng 9 lần so với doanh thu hải quan hiện tại của Mỹ.
Ai trả tiền thuế?
Thuế quan được trả bởi nhà nhập khẩu hoặc một bên trung gian thay mặt nhà nhập khẩu nhưng thường thì người cuối cùng phải gánh chịu chi phí là ‘một người khác’.
Ông Trump lập luận rằng, nhà xuất khẩu là người chịu thiệt hại nhưng nghiên cứu chung cho thấy, chính người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ mới là những đối tượng phải trả nhiều tiền hơn.
Nhà nhập khẩu cũng có thể chịu một phần chi phí, làm giảm lợi nhuận của họ. Về lâu dài, một nhà sản xuất nước ngoài có thể chuyển sản xuất sang Mỹ để tránh thuế quan.
Hậu quả của việc áp thuế của Mỹ là gì?
Lịch sử gần đây của thương mại Mỹ với Trung Quốc giúp giải thích điều gì sẽ xảy ra khi áp dụng chính sách thuế quan.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã áp đặt một loạt thuế quan đối với các sản phẩm của Trung Quốc bao gồm thép, nhôm và động cơ.
Quốc gia châu Á này đã giảm từ việc cung cấp khoảng 20% lượng hàng hóa mà Mỹ nhập khẩu trước cuộc chiến thương mại năm 2018 xuống chỉ còn khoảng 14% lượng hàng nhập khẩu của Mỹ năm 2023.
Quan trọng là, khi bị đánh thuế, một số công ty sẽ dùng đến biện pháp trốn thuế. Điều này có thể thực hiện bằng cách vận chuyển hàng hóa qua một quốc gia thứ ba, khai báo giá trị sản phẩm thấp hơn hoặc dán nhãn sai thành hàng hóa tương tự có mức thuế suất thấp hơn.
Chính quyền Trump đã đề xuất thành lập một Sở Thuế vụ riêng để thu thuế như một phần trong chính sách thương mại “Nước Mỹ trên hết” của ông.
Nhưng các nhà phân tích lưu ý rằng, doanh thu từ thuế quan không phải là nguồn “bên ngoài” vì các khoản thuế này được trả bởi các nhà nhập khẩu có trụ sở tại Mỹ, và họ sẽ lại chuyển một phần chi phí cho người tiêu dùng Mỹ.
