Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp có thể giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi thận, hỗ trợ thận hoạt động tốt hơn.
Sỏi thận hình thành khi các chất như oxalat, axit uric hoặc canxi tích tụ trong nước tiểu và tạo thành tinh thể. Nguyên nhân có thể do di truyền, bệnh lý như tiểu đường, gout, nhiễm trùng đường tiết niệu, cao huyết áp hoặc do mất nước.

Uống nhiều nước là một trong những cách quan trọng để ngăn ngừa sỏi thận. Bên cạnh đó, việc bổ sung một số loại thực phẩm vào chế độ ăn cũng giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi.
Dưới đây là năm thực phẩm nên có trong khẩu phần ăn để bảo vệ thận.
1. Sữa chua
Loại sỏi thận phổ biến nhất là sỏi canxi oxalat. Khi canxi kết hợp với oxalat trong nước tiểu, tinh thể sỏi có thể hình thành. Tuy nhiên, việc bổ sung canxi từ thực phẩm lại có tác dụng ngăn chặn quá trình này.
Canxi trong sữa chua liên kết với oxalat ngay từ dạ dày, ngăn không cho oxalat hấp thụ vào máu và đi đến thận. Mỗi ngày, nên bổ sung khoảng ba khẩu phần thực phẩm giàu canxi như sữa chua để giảm nguy cơ sỏi thận.
2. Kefir
Kefir là một nguồn canxi dồi dào, giúp bảo vệ thận. Đồng thời, men vi sinh trong kefir còn hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột, giảm hấp thụ oxalat và ngăn ngừa viêm thận.
Chuyên gia dinh dưỡng Melanie Betz khuyến nghị có thể sử dụng kefir trong các món sinh tố. Nếu đang kiểm soát oxalat, nên chọn các loại trái cây như chuối, xoài hoặc đào thay vì các loại quả mọng.
3. Cam
Cam chứa hàm lượng citrate cao, giúp giảm độ pH nước tiểu và hạn chế nguy cơ hình thành sỏi. Nước cam và nước chanh có tác dụng bảo vệ thận, nhưng nước bưởi lại có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận.
Để hấp thụ tối đa dưỡng chất, nên ăn cam trực tiếp thay vì chỉ uống nước ép. Việc này còn giúp bổ sung chất xơ, có lợi cho tiêu hóa và sức khỏe tổng thể.
4. Rau xanh
Chế độ ăn giàu chất xơ giúp giảm nguy cơ sỏi thận. Theo nghiên cứu của chuyên gia Melanie Betz, cứ mỗi 5g chất xơ được bổ sung, nguy cơ sỏi thận có thể giảm đến 10%.
Các chế độ ăn như DASH (chế độ ăn ngừa tăng huyết áp) và Địa Trung Hải được đánh giá cao trong việc bảo vệ sức khỏe thận nhờ lượng rau xanh dồi dào. Tuy nhiên, với những người có nguy cơ cao bị sỏi oxalat, cần hạn chế các loại rau như rau bina, khoai lang, củ cải đường, cải Thụy Sĩ và cải xoong.
5. Đậu gà và đậu lăng
Hai loại đậu này là nguồn protein thực vật tốt, giúp thay thế protein động vật và giảm nguy cơ sỏi thận. Protein từ động vật (thịt, cá) chứa purin, có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận axit uric.
Đậu gà và đậu lăng giàu protein, chất xơ, ít oxalat và purin. Đây là lựa chọn phù hợp cho những ai muốn duy trì sức khỏe thận mà vẫn đảm bảo đủ chất dinh dưỡng.
Các lưu ý để ngăn ngừa sỏi thận
Uống nhiều nước
Bổ sung từ 2,5 - 3 lít nước mỗi ngày giúp pha loãng nồng độ các chất gây sỏi trong nước tiểu. Có thể thêm chanh vào nước để tăng lượng citrate, hỗ trợ ngăn ngừa sỏi thận.
Kiểm soát protein động vật
Các thực phẩm giàu purin như thịt đỏ, nội tạng có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận axit uric. Nên cân nhắc thay thế bằng protein thực vật hoặc sữa để giảm áp lực lên thận.
Hạn chế thực phẩm giàu oxalat
Một số thực phẩm như rau bina, hạnh nhân, sô cô la chứa nhiều oxalat, có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận. Nếu xét nghiệm nước tiểu cho thấy oxalat cao, cần kiểm soát chặt chẽ lượng thực phẩm này.
Giảm đường và natri
Lượng đường bổ sung và natri quá cao có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận. Chuyên gia khuyến nghị nên giữ lượng natri dưới 2.000mg/ngày và hạn chế thực phẩm chế biến sẵn.
Bảo vệ thận từ chế độ ăn uống
Sỏi thận không chỉ gây đau đớn mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không kiểm soát tốt. Việc uống đủ nước, hạn chế thực phẩm giàu oxalat, kiểm soát protein động vật và bổ sung những thực phẩm tốt cho thận sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
Một chế độ ăn khoa học không chỉ giúp bảo vệ thận mà còn góp phần nâng cao sức khỏe tổng thể, giúp cơ thể luôn khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.