Tin tứcKết quả nghiên cứu đã đặt nghi ngờ đối với giả thuyết “sa sút trí tuệ do công nghệ số”, cho rằng việc dành quá nhiều thời gian trước màn hình có thể đẩy nhanh quá trình suy giảm trí tuệ khi con người già đi.
Theo khảo sát năm 2024 của Trung tâm Nghiên cứu Pew, có tới 90% người Mỹ từ 65 tuổi trở lên đang sử dụng Internet.
Theo báo cáo Xu hướng Công nghệ 2025 của Hiệp hội Hưu trí Mỹ (AARP), có 91% người cao tuổi sở hữu điện thoại thông minh, 78% có TV thông minh và 62% sử dụng máy tính bảng.
Khảo sát cho thấy có tới 90% người Mỹ từ 65 tuổi trở lên đang sử dụng Internet. - Ảnh: stock.adobe.com.
Trong nghiên cứu tổng hợp này, các nhà khoa học đã phân tích dữ liệu từ 57 nghiên cứu riêng biệt, với tổng số hơn 400.000 người cao tuổi trên toàn thế giới, nhằm đánh giá tác động của công nghệ đối với sức khỏe não bộ.
Những người tham gia nghiên cứu, với độ tuổi trung bình khoảng 69 tuổi, đã trải qua các bài kiểm tra nhận thức hoặc từng được chẩn đoán mắc chứng suy giảm nhận thức nhẹ hoặc sa sút trí tuệ.
Kết quả cho thấy, những người thường xuyên sử dụng thiết bị kỹ thuật số và truy cập Internet có nguy cơ suy giảm nhận thức thấp hơn 42% so với những người ít sử dụng hơn.
Tiến sĩ Jared Benge, chuyên gia thần kinh lâm sàng tại Trung tâm Trí nhớ Tổng hợp UT Health Austin, cho biết, đối với thế hệ đầu tiên tiếp xúc với các công cụ kỹ thuật số, việc sử dụng công nghệ được cho là mang lại hiệu quả tích cực đối với chức năng nhận thức.
Ông Benge cho rằng, đây là góc nhìn đầy lạc quan, trái ngược với những lo ngại lâu nay về nguy cơ "thoái hóa não" hay "sa sút trí tuệ do công nghệ số".
Dù nghiên cứu mới cho thấy công nghệ số có thể giúp người cao tuổi giảm nguy cơ suy giảm nhận thức, các chuyên gia cảnh báo không nên vì thế mà bỏ qua giới hạn thời gian sử dụng thiết bị.
Tiến sĩ Benge nhận định, kết quả này không đồng nghĩa với việc ủng hộ thói quen lướt mạng vô thức, mà cho thấy thế hệ tạo ra Internet đã tìm ra cách tận dụng công nghệ để hỗ trợ chức năng não bộ.
Phát hiện này phần nào củng cố lý thuyết “dự trữ nhận thức”, cho rằng các hoạt động kích thích trí não, bao gồm sử dụng công nghệ, có thể giúp tăng cường chức năng nhận thức.
Tuy nhiên, các nhà khoa học nhấn mạnh rằng, cần thêm nhiều nghiên cứu để xác định liệu việc sử dụng công nghệ có thực sự giúp ngăn chặn suy giảm trí tuệ, hay chỉ đơn giản là những người có trí nhớ tốt hơn có xu hướng sử dụng thiết bị số nhiều hơn.
Nghiên cứu vẫn còn một số hạn chế như chưa có dữ liệu cụ thể về thời lượng sử dụng thiết bị mỗi ngày ở người cao tuổi, làm dấy lên câu hỏi liệu có tồn tại một “ngưỡng gây hại” nào đó về thời gian sử dụng hay không.
Ngoài ra, nghiên cứu cũng chưa phân tích sâu cách thức người cao tuổi sử dụng công nghệ, yếu tố có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe nhận thức của họ.
Bên cạnh đó, nghiên cứu chỉ chủ yếu tập trung vào thế hệ đầu tiên tiếp cận công nghệ số, vẫn chưa làm rõ tác động đối với các thế hệ tương lai, những người đã sử dụng thiết bị công nghệ từ khi còn nhỏ.
