Tin tứcNếu không kiểm soát tốt chế độ ăn uống, nguy cơ tăng cholesterol, gan nhiễm mỡ, thậm chí đột quỵ, nhồi máu cơ tim có thể gia tăng đáng kể.
Sau đây là 4 nguyên tắc quan trọng giúp người bị rối loạn mỡ máu ăn uống an toàn, vui Tết mà không lo biến chứng.
Rối loạn mỡ máu: Căn bệnh ngày càng phổ biến
Theo Bộ Y tế, gần 50% người trưởng thành sống ở thành thị bị rối loạn mỡ máu. Trung bình, cứ 10 người trưởng thành thì có 3 người gặp vấn đề này. Đặc biệt, hơn 50% phụ nữ từ 50-65 tuổi bị thừa cholesterol trong máu.
Rối loạn mỡ máu (rối loạn lipid máu) là tình trạng:
Cholesterol xấu (LDL-C), triglyceride tăng cao
Cholesterol tốt (HDL-C) giảm
Nếu không kiểm soát tốt, rối loạn mỡ máu có thể dẫn đến:
Xơ vữa động mạch → Tăng huyết áp, đột quỵ, nhồi máu cơ tim
Gan nhiễm mỡ → Viêm gan, suy gan
Viêm tụy cấp → Đau bụng dữ dội, nguy hiểm đến tính mạng
Ngày Tết, với nhiều món ăn giàu đạm, dầu mỡ, rượu bia cùng thói quen ít vận động, ngủ muộn, bệnh có nguy cơ diễn biến nặng hơn. Vì vậy, bên cạnh việc dùng thuốc theo đơn, người bệnh cần kiểm soát chế độ ăn uống để tránh những biến chứng nguy hiểm.
4 nguyên tắc ăn uống giúp kiểm soát mỡ máu trong dịp Tết
1. Hạn chế tối đa rượu bia, không hút thuốc
Rượu bia làm tăng triglyceride, thúc đẩy quá trình tích tụ mỡ trong gan.
Thuốc lá làm giảm cholesterol tốt (HDL-C), gây xơ vữa động mạch nhanh hơn.
Nên uống gì?
Nước lọc (2 lít/ngày) để hỗ trợ đào thải độc tố.
Trà xanh, trà gừng, cà phê đen (không đường) vào buổi sáng, giúp ổn định mỡ máu.
Tránh: Nước ngọt có gas, trà sữa, nước tăng lực.
2. Ăn đủ bữa, tránh nhịn đói hoặc ăn quá no
Nhịn đói lâu hoặc ăn quá nhiều trong một bữa có thể gây rối loạn chuyển hóa lipid, tăng đường huyết, huyết áp.
Nguyên tắc ăn uống hợp lý:
Ăn đúng giờ, chia nhỏ thành 4-5 bữa/ngày.
Ăn chậm, nhai kỹ để giảm tải cho hệ tiêu hóa.
Không nằm ngay sau khi ăn, tránh tích tụ mỡ trong máu.
Tránh bỏ bữa sáng, vì dễ làm tăng cholesterol xấu (LDL-C).
3. Giảm dầu mỡ, tăng rau xanh và chất xơ
Các món Tết truyền thống như giò chả, thịt đông, lạp xưởng, bánh chưng, thịt kho tàu đều chứa nhiều chất béo bão hòa, dễ làm tăng cholesterol xấu.
Thay thế bằng thực phẩm lành mạnh:
Ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ: Rau xanh (rau cải, bông cải, rau muống), trái cây tươi (bưởi, táo, cam).
Hạn chế tinh bột nhanh (bánh kẹo, cơm trắng), thay bằng tinh bột chậm (gạo lứt, yến mạch, khoai lang).
Dùng dầu thực vật thay cho mỡ động vật (dầu oliu, dầu hạt lanh, dầu mè).
Bổ sung chất béo tốt từ cá, hạt óc chó, hạnh nhân, đậu nành để giảm cholesterol xấu.
Tránh thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán, đồ nướng.
4. Vận động đều đặn, ngủ đủ giấc
Ngày Tết, nhiều người có thói quen ngồi lâu, ngủ muộn, ít vận động, làm tăng nguy cơ mỡ máu cao.
Cách duy trì vận động hợp lý:
Dành ít nhất 30-60 phút/ngày để vận động nhẹ như đi bộ, tập yoga, đạp xe.
Tranh thủ di chuyển thay vì ngồi lâu: Đi bộ khi chúc Tết, dọn dẹp nhà cửa.
Giữ ấm cơ thể khi ra ngoài để tránh co mạch, tăng huyết áp.
Ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để cơ thể phục hồi, hỗ trợ chuyển hóa chất béo.
Tránh thức khuya, căng thẳng, vì có thể làm rối loạn chuyển hóa mỡ máu.
Người bị rối loạn mỡ máu cần lưu ý gì trong dịp Tết?
Luôn mang theo thuốc theo đơn, không tự ý ngừng thuốc.
Kiểm tra chỉ số mỡ máu trước Tết, để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.
Đi khám ngay nếu có dấu hiệu bất thường: Đau ngực, chóng mặt, tê bì tay chân.
